Zonder het zelf door te hebben
Het gebeurt vaak in een reflex zonder erbij na te denken. Vooral op momenten dat er wat spanning op de lijn komt te staan, trekken we aan die lijn. De hond aan de andere kant van de lijn snapt daar niets van. Hij doet niets fout, maar toch krijgt hij een correctie.
Tijdens een workshop beloningsgericht trainen zag ik het gebeuren. Een deelnemer ging in de pauze even een plasrondje doen met zijn hond. Tijdens dat plasrondje werd er veelvuldig aan de lijn getrokken. Niet door de hond, maar door de eigenaar! Niet omdat de eigenaar dit expres deed, het was een onbewust proces.
Gewoontes zijn soms lastig te doorbreken
Vaak gaat dat kleine rukje aan de lijn onbewust. Zodra je je er bewust van wordt, dan kun je er iets aan gaan doen. Want laten we eerlijk zijn; we klagen vaak dat de hond aan de lijn trekt, maar we doen zelf vaak net zo hard mee. Die spanning op de lijn is niet prettig. Niet voor de hond en blijkbaar vinden we het zelf ook niet fijn. Het is dus zaak om die spanning weg te nemen.
Onderzoekers aan de Duke University heeft aangetoond dat 45% van ons gedrag op de automatische piloot gaat. Het betreft gedrag wat vaak een onbewuste reactie op een bepaalde trigger is. In ons geval is de gespannen lijn de trigger. De lijnt spant en wij gaan er in een reflex aan trekken. (Quinn & Wood, 2005; Wood, Quinn, & Kashy, 2002).
Dit wordt ook wel de “habit loop” genoemd. De trigger stuurt een signaal naar de hersenen en het gewoontegedrag wordt geactiveerd. Dit gaat vervolgens gepaard met een beloning (dopamine). Bij iedere beloning wordt de habit loop versterkt. Het is dus zaak de “loop” te doorbreken.
Trekken aan de lijn werkt niet
Omdat we dit uit gewoonte doen en vaak blijven doen tegen beter weten in, wil niet zeggen dat het een gewenst effect heeft. Het feit dat we het blijven doen geeft al aan dat er dus nog altijd die spanning op de lijn staat. Kortstondig zal de lijn verslappen (beloning), maar de spanning zal weer terugkeren. Ook de hond past zijn gedrag er niet echt op aan.
Op de lange termijn heeft het geen effect. Het levert waarschijnlijk zelfs alleen maar irritatie en nog meer spanning op bij je hond en bij jouzelf.
Spanning op de lijn, spanning in het lijf
Spanning op de lijn is niet fijn. Aan het begin van een wandeling kan een hond al wat ongeduldig, hyper en energiek zijn. Het betreft vaak positieve stress, vergelijkbaar met een stuiterend kind wat op schoolreis gaat. Het is op zich niet raar dat een hond in die gemoedstoestand aan de lijn gaat trekken toch? Door het trekken komt er veel spanning op de lijn te staan en in een reflex gaan wij meedoen aan het getouwtrek, want we vinden dat getrek en die spanning niet fijn.
Als je dit nu leest; realiseer je je dan dat het eigenlijk best wel raar is dat we zelf ook gaan trekken?
De spanning op de lijn heeft ook invloed op het gedrag en het lichaam van de hond.
- De hond kan meer gespannen reageren op andere honden dan wanneer hij los zou lopen of met een slappe lijn zou lopen.
- Draagt de hond een halsband, dan kan het het trekken aan de lijn schadelijk zijn voor de nek. In de nek bevinden zich veel kwetsbare weefsels zoals de luchtpijp, zenuwen, bloedvaten en de nekwervels.
Stop het getouwtrek
Na het lezen van deze tekst zul je nu misschien de intentie hebben om in de toekomst meer te letten op je eigen gewoontegedrag en niet of minder te gaan trekken. Dat is natuurlijk al heel goed! Maar nu komt het moeilijkste; hoe verander je gewoontegedrag waarvan je niet altijd doorhebt dat het gebeurt? Hoe kun je de ‘habit loop’ doorbreken?
Je kunt de gewoonte van het trekken aan de lijn vervangen door een ander gedrag wat hetzelfde effect heeft. Je kunt bijvoorbeeld stil gaan staan op het moment dat er spanning op de lijn komt te staan. De hond zal ook stil gaan staan en misschien zelfs een stukje jouw kant op lopen. De lijn verslapt.
Laat dit nu ook meteen een goede manier zijn om je hond te leren dat trekken niet oplevert wat hij wil = bijvoorbeeld sneller bij het losloopveldje zijn.
Als je dit maar voldoende blijft herhalen, zullen jij en je hond beiden leren hoe de spanning op de lijn weg genomen kan worden. Zo worden wandelingen voor jullie beiden veel relaxter!
De hond leren om niet te trekken aan de lijn
Om te voorkomen dat je zelf weer in je gewoonte schiet, is het natuurlijk ook belangrijk om de nodige maatregelen te treffen om de spanning op de lijn in zijn geheel te voorkomen. Een belangrijke component is dan dus ook dat je je hond leert dat trekken niet nodig is. Hierboven hebben we al een tipje van de sluier opgelicht hoe je dat kunt doen.
Hierover zijn ook al veel artikelen geschreven. Turid Rugaas heeft er zelfs een compleet boekje aan gewijd. Op Doggo.nl kun je ook een artikel vinden met uitleg hoe je je hond kunt leren niet meer te trekken.
Geef niet te snel op!
Soms is het gedrag van je hond sneller aangepast dan je eigen gewoontegedrag. Blijf daarom alert op je eigen valkuilen. Als je doorzet kun je van een slechte gewoonte, een positieve gewoonte maken!